DZIAŁ SZTUKI I HISTORII:
- Malarstwo – Portret Zygmunta Krasińskiego malowany przez jego żonę Elizę, ok. 1843
- Grafika – „Scena rycerska” aut. Marii Urszuli z Radziwiłłów Krasińskiej, matki poety
- Rzeźba – „Irydion” wykonana w brązie przez Henryka Kunę
- Rzemiosło artystyczne z XIX w.*
- Dokumenty, fotografie, mapy, pocztówki oraz książki
*jednym z ciekawszych eksponatów jest sygnet rodowy Hrabiów Krasińskich, który pieczętował związek małżeński gen. Wincentego Krasińskiego z Marią Radziwiłłówną. Symbolicznym znakiem tego związku jest dwupolowy herb wygrawerowany w szlachetnym kamieniu, przedstawiający „Ślepowron” Krasińskich i „Trąby” Radziwiłłów. Na wewnętrznej stronie obrączki pierścienia, odczytać można napis „19 Februar 1833”. Ta data oznacza dzień, w którym Zygmunt Krasiński osiągnął pełnoletniość. Nastąpiło to w Petersburgu, gdzie poeta przebywał w związku z historyczną wizytą u cara Mikołaja I. Dojście do pełnoletniości oznaczało, że od tej chwili mógł on już dysponować majątkiem, jaki zapisała dla niego matka. Dlatego prawdopodobne jest i to, że tym właśnie w tym momencie generał Wincenty Krasiński włożył ten pierścień na palec syna.
Poprzez postać gen. Wincentego Krasińskiego, który był twórcą 1 Pułku Szwoleżerów Gwardii Napoleona I nawiązujemy do epoki napoleońskiej oraz osoby samego cesarza Ze zbiorów wyodrębnić można kolekcję przedmiotów związanych z tym okresem historii.
Osobną grupę eksponatów stanowią pamiątki związane z Napoleonem I. Są to między innymi: książka z podręcznej biblioteczki cesarza, serie pocztówek prezentujących kampanie oraz bitwy okresu napoleońskiego.
Najcenniejszym eksponatem jest skórzana teka, która według ustnych przekazów oraz zapisów w pamiętnikach i prasie rosyjskiej została zabrana z kwatery Napoleona I nad Berezyną.*
*Przechodziła przez cztery rodziny ziemiańskie na Wołyniu (m in. Dunin Wąsowiczów).
Posiadamy elementy umundurowania, medale, pieczęcie, wyroby porcelanowe, a także liczne grafiki i obrazy, ilustrujące wydarzenia i osoby tej epoki, np.:
• Miedzioryt kolorowany „Napoleon pod Wagram” aut. Krüger Franz, sprzed 1857 r;
• Obraz „Kozietulski w wąwozie Somosierra”, aut. Pilatti Henryk, 1855 r.
Prace Działu przez wiele lat skierowane były również na badanie epoki romantyzmu, stąd w zbiorach można znaleźć eksponaty ilustrujące sztukę i kulturę XIX wieku. Najliczniejszą grupą są meble z epoki oraz przedmioty wyposażenia wnętrza, prezentujące styl biedermeier oraz empire.
Dział posiada kartoteki do zbiorów artystycznych, można również korzystać z komputerowej bazy danych.
Wśród pocztówek znajdują się karty prezentujące sceny z wybranych dzieł polskiej literatury romantycznej, takich jak: „Pan Tadeusz”, „Dziady”, „Konrad Wallenrod”, „Kordian”.
Do najważniejszych i najbardziej interesujących eksponatów należą m. in. dwie fotografie, wykonane w 1859 roku, przedstawiające Zygmunta Krasińskiego na łożu śmierci. Dział Sztuki i Historii posiada również korespondencję poety i jego ojca gen. Wincentego Krasińskiego. Wśród książek znajdują się jedne z pierwszych wydań „Irydiona” i „Nie Boskiej Komedii”. Na uwagę zasługują również fotografie i dokumenty związane z innymi członkami rodziny Krasińskich.
Poza tym pracownicy Działu prowadzą działalność wystawienniczą w kraju oraz za granicą (wystawy: „Napoleon, a Polska” w Muzeum Sztuki w Symferopolu na Krymie; „Drezdeńskie przystanki Zygmunta Krasińskiego” w Muzeum J. I. Kraszewskiego w Dreźnie), uczestniczą w organizacji m. in. sesji naukowych, wystaw, współredagują publikacje przygotowywane przez Muzeum Romantyzmu.